This dictionary contains English, Spanish and Tagalog words from the early 20th century, quite a few of which are obsolete. The spelling and meaning of the words herein may not be up to date with current usage. Still, this can serve as a useful reference for those studying Philippine literature and documents from that time.
A, art. [æ]
Un, uno, una.
Isá.
Abaca, n. [abáka]
Abacá.
Abaká.
Aback, adv. [abák]
Detras, en facha.
Sa likód, sa gawíng likod.
Abacus, n. [abákœs]
Abaco; tabla aritmética; el tablero que corona el capitel de una columna.
Bilang̃an ng̃ insík; ang pinakaputong na tablá sa itaas ó dulo ng̃ haligi.
Abaft, adv. [abáft]
A popa, en popa.
Sa gawíng likod, sa gawíng hulí.
Abandon, v. [abándon]
Abandonar, dejar.
Magpabayâ, pabayaan; iwan; hwag kumandilì; hwag kumaling̃â.
Abandonment, n. [abándonment]
Abandono.
Pagpapabayâ.
Abase, v. [abés]
Envilecer, humillar.
Humamak; papagpakumbabain.
Abasement, n. [abésment]
Envilecimiento.
Pagkaabâ, pagkahamak.
Abash, v. [abásh]
Avergonzar.
Humiyâ.
Abate, v. [abét]
Aminorar, disminuir.
Magpaliit, kumulang, magbawas.
Abatement, n. [abétment]
Rebaja, diminución, abatimiento.
Pagkábabâ, bawas.
Abbey, n. [ábi]
Abadía, convento de monjes ó monjas.
Táhanan ng̃ mg̃a monghe ó mongha.
Abbot, n. [ábæt]
Abad.
Punò ng̃ mg̃a monghe, pang̃ulong monghe.
Abbreviate, v. [abríviet]
Abreviar, compendiar.
Magpaiklî, iklián; magpadalî.
Abbreviation, n. [abréviacien]
Abreviación.
Pag-iiklî, pagpapadalî.
Abscess, n. [abcés]
Divieso, tumor.
Pigsá, bagâ.
Abdicate, v. [ábdiket]
Abdicar.
Ibigay (sa ibá ang kaharian).
Abdication, n. [abdikécion]
Abdicación.
Pagbibigay (sa ibá ng̃ kaharian).
Abdomen, n. [abdómen]
Abdomen.
Pusón, ibabâ ng̃ tiyan.
Abdominal, adj. [abdóminal]
Abdominal.
Nauukol sa pusón.
Abduct, v. [abdáct]
Sacar por fuerza ó engaño á alguna persona.
Dahasín, agawin.
Abduction, n. [abdáccion]
El acto de sacar por fuerza ó engaño á alguna persona.
Pangdadahas, pag-agaw.
Abeam, adv. [abím]
Á lo ancho.
Sa kalwang̃an.
Abed, adv. [abéd]
En cama.
Nakáhigâ, nasa higaan.
Abet, v. [abét]
Favorecer, animar.
Umayon, magbuyó.
Abeyance, n. [abéians]
Espectativa.
Paghihintay, pag-asa.
Abhor, v. [abjór]
Aborrecer, detestar.
Yumamot, uminip.
Abhorrence, n. [abjórens]
Aborrecimiento.
Yamot, iníp, muhì.
Abhorrent, adj. [abjórent]
Horroroso.
Nakayayamot, nakakikilabot.
Abide, v. [abáid]
Habitar, morar.
Tumahan, tumirá.
Ability, n. [abíliti]
Habilidad, capacidad.
Kaya, abót; kapangyarihan.
Abilities, pl. [abílitis]
Talento, ingenio; bienes.
Katalinuan; kayamanan, pag-aarì.
Abject, adj. [ábdchect]
Despreciable, bajo, vil.
Hamak, alipustâ.
Abject, n. [ábdchect]
Hombre vil.
Taong hamak.
Abjure, v. [abdchúr]
Abjurar, renunciar.
Talikdan ang isinumpâ; magbitiw.
Abjurement, v. [abdchúrment]
Abjuracion; renuncia.
Pagtalikod sa isinumpâ, pagbibitiw.
Ablaze, adv. [abléiz]
En llamas.
Nagliliyab, nagnining̃as.
Able, adv. [ébel]
Capaz.
May-kaya, may-abot.
Ablution, n. [abliúcion]
Ablucion.
Paghuhugas, abulusyon, paglilinis.
Ably, adv. [ébli]
Habilmente.
May kakayahan.
Abnegate, v. [ábneguet]
Abnegar, renunciar.
Tumalikod sa hinahang̃ad, magbitiw.
Abnormal, adj. [abnórmal]
Irregular, disforme.
Walâ sa ayos, pang̃it.
Abnormality, n. [abnórmiti]
Irregularidad, deformidad.
Kawalán ng̃ ayos, kapang̃itan.
Aboard, adv. [ébord]
A bordo.
Nakasakay sa sasakyán.
Abode, n. [ebód]
Domicilio, habitacion.
Táhanan, tírahan.
Abolish, v. [abólish]
Abolir, anular.
Pumaram, pumawì, lumipol, magwalâ ng̃ halagá.
Abolition, n. [abolícion]
Abolicion.
Pagkapawì, pagkalipol, pagkawalâ ng̃ halaga.
Abominable, adj. [abóminabl]
Abominable, detestable.
Nakaririmarim, nakasusuklam.
Abominably, adj. [abóminebli]
Abominablemente.
Karimarimarim, kasuklamsuklam.
Abominate, v. [abóminet]
Abominar, detestar.
Marimarim, masuklam.
Abomination, n. [abominécion]
Abominacion, corrupcion..
Karimarimarim; kabulukán.
Aboriginal, adj. [aborídchinal]
Primitivo.
Káunaunahan ó ang ukol sa káunaunahan.
Aborigines, n. [aborídchinis]
Los primeros habitantes de algun pais.
Mg̃a unang nanahan sa isang pook ó lupain.
Abortion, n. [aborción]
Aborto, malparto.
Pang̃ang̃anak ng̃ dî ganáp sa panahon, pagkalagas.
Abortive, adj. [abórtiv]
Abortivo.
Lagás, walâ sa panahon.
Abound, v. [ebáund]
Abundar.
Sumaganà, managanà.
About, prep. [ebáut]
Cerca de, acerca, tocante á; mas ó menos.
Malapit sa; hinggil sa, tungkol sa; humigit kumulang.
Above, prep. [ebóv]
Encima, sobre, superior.
Sa ibabaw, tang̃ì, nang̃ing̃ibabaw, higit sa lahat.
Above, adv. [ebóv]
Arriba, la parte alta.
Sa itaas; sa kaitaasan.
Abreast, adv. [ebrést]
De frente.
Katabí, kasiping.
Abridge, v. [ebrídch]
Abreviar, compendiar.
Iklián, liitán.
Abridgement, n. [ebrídchment]
Compendio, epítome.
Kaiklián.
Abroad, adv. [ebród]
Fuera de casa ó del pais.
Sa tanyag; sa labas ng̃ bahay ó sa ibang lupain.
Abrogate, v. [ábroguet]
Abrogar, anular, revocar.
Hwag bigyan ng̃ kabuluhan, alisan ng̃ kabuluhan.
Abrogation, n. [abroguésion]
Abrogacion, abolicion.
Pagpapawalâ ng̃ kabuluhan.
Abrupt, a. [abrápt]
Quebrado; repentino.
Sirâ; biglâ.
Abruptness, n. [abráptnes]
Precipitacion, decortesía.
Kadalian; kabiglaan; pagkawalang pitagan.
Abscess, n. [ábses]
Absceso.
Pigsá, tila bukol.
Abscind, v. [absínd]
Cortar, tajar.
Pumutol, humiwà, tumagâ.
Abscission, n. [absícion]
Cortadura.
Pútol, hiwà.
Abscond, v. [abscánd]
Esconderse; desfalcar.
Magtagò; manirà ng̃ salapî.
Absence, n. [ábsens]
Ausencia.
Ang dî pagharap, pagkawalâ sa harap, ang dî pagdaló.
Absent, adj. [ábsent]
Ausente.
Walâ, dî kaharap, dî dumaló.
Absent, v. [ábsent]
Ausentarse.
Maglayás, maglagalag.
Absolute, adj. [ábsoliut]
Absoluto, completo.
Nakapangyayari; ganap.
Absolution, n. [ábsoliúcion]
Absolucion, perdon.
Kalag, patawad.
Absolve, v. [absólv]
Absolver.
Kumalag, magpatawad.
Absorb, v. [absórb]
Absorber.
Humitit, humigop, sumipsip.
Absorbent, adj. [absórbent]
Absorbente.
Humihigop, humihitit, sumisipsip.
Absorption, n. [absórpcion]
Absorcion.
Higop, hitít, sipsíp.
Abstain, v. [abstén]
Abstenerse.
Magpigil.
Abstinence, n. [ábstinens]
Abstinencia.
Pagpipigil.
Abstemious, adj. [abstímias]
Sobrio.
Mapagpigil.
Abstract, adj. [ábstract]
Abstracto, separado.
Hiwalay.
Abstract, n. [ábstract]
Extracto, compendio.
Kuhulugán, katás, iklî.
Abstract, v. [ábstract]
Abstraer, extractar.
Humugot, maghiwalay.
Absurd, adj. [absérd]
Absurdo.
Tiwalî, balintunà.
Absurdity, n. [absérditi]
Absurdidad.
Katiwalian, kabalintunaan.
Abundance, n. [abándans]
Abundancia, exuberancia.
Kasaganaan.
Abundant, adj. [abándant]
Abundante.
Saganà.
Abundantly, adv. [abándant-li]
Abundantemente.
May kasaganaan.
Abuse, n. [abiús]
Abuso.
Pamamaslang, kapaslang̃an, pagpapakalabis.
Abuse, v. [abiús]
Abusar.
Mamasláng; magpakalabis.
Abusive, adj. [abíusiv]
Abusivo.
Lapastang̃an, malabis.
Abut, v. [abát]
Terminar, confinar.
Tumapos, mapaabót.
Abyss, n. [abís]
Abismo.
Lalim, kalaliman; bang̃in.
Accede, v. [accsíd]
Acceder.
Pumayag.
Accelerate, v. [acséleret]
Acelerar, apresurarse.
Magmadalî, magtumulin.
Acceleration, n. [acselerécien]
Aceleracion, priesa.
Dalî, tulin, liksí.
Accent, n. [ácsent]
Acento.
Tudlít, asento, diin.
Accept, v. [acsépt]
Aceptar.
Tumanggap.
Acceptable, adj. [acséptabl]
Aceptable, grato.
Matatanggap, kaayaaya.
Acceptably, adv. [acséptabli]
Gustosamente.
Kalugodlugod.
Acceptance, n. [acséptans]
Aceptacion.
Pagtanggap.
Acceptation, n. [acseptécion]
Aceptacion, recibimiento.
Pagkatanggap.
Access, n. [acsés]
Acceso; camino; aumento.
Pag-ábot, paglapit; daan; dagdag.
Accession, n. [acsécion]
Acceso; aumento.
Pagpayag; karagdagan.
Accident, n. [ácsident]
Accidente.
Kapahamakán, pagkakataon.
Accidental, adj. [acsidéntal]
Accidental.
Hindî sinasadyâ, nagkataon.
Acclaim, v. [aklém]
Aclamar, aplaudir.
Pumakpak, pumuri.
Acclamation, n. [aklamécien]
Aclamacion, aplauso.
Pagpakpak, pagpuri.
Acclivity, n. [aclíviti]
Cuesta, rampa.
Ahunín, sálung̃ahin.
Accommodate, v. [acómodet]
Acomodar, reconciliar, conformarse.
Magpaginghawa, magbigay-loob, makibagay.
Accommodating, n. [acómodeting]
Obsequioso, servicial.
Mapag-alay, mapaglingkod.
Accommodation, n. [acomodécion]
Comodidad, ajuste, reconciliacion.
Ginghawa, kasiyahán.
Accompaniment, n. [akómpaniment]
Acompañamiento.
Pakikisama, pakikitugmâ.
Accompany, v. [acómpani]
Acompañar.
Sumama, tumugmâ, makisama, makitugmâ.
Accomplice, n. [acómplis]
Cómplice.
Karamay.
Accomplish, v. [acómplish]
Efectuar, completar.
Yumarì, tumapos, magwakas, gumanap.
Accomplished, adj. [acómplishd]
Perfecto, acabado.
Yarì, tapós, ganap.
Accomplishment, n. [acómplishment]
Complemento.
Pagyarì, pagtapos, pagwawakas, pagganap.
Accomptant, n. [accaúntant]
Contador.
Tagabilang.
Accord, n. [acórd]
Acuerdo, armonía.
Kásunduan; pagkaayon, pagkatugmâ.
Accord, v. [acórd]
Conformidad, acuerdo.
Pumayag, makipagkasundô.
Accordance, n. [acórdans]
Conformidad, acuerdo.
Pagkakasundô, pagkakatuos.
Accordant, adj. [acórdant]
Acorde, conforme.
Nagkakaayon, nagkakatugmâ.
According, prep. [acórding]
Segun, conforme.
Ayon, alinsunod.
Accordingly, adv. [acórding-li]
Saludar á uno yendo hácia él.
Naaayon; naaalinsunod.
Accost, v. [acóst]
En conformidad.
Sumalubong, bumatì.
Account, n. [acáunt]
Cuenta, cálculo.
Bilang, tuús; kurò; turing.
Account, v. [acáunt]
Contar, numerar.
Tumuús, bumilang.
Accountability, n. [acáuntabiliti]
Responsabilidad.
Pananagot.
Accountable, adj. [acáuntabl]
Responsable.
Nananagot.
Account-book, n. [acáunt-buk]
Libro de cuentas.
Aklat na tálaan ng̃ utang at pautang.
Accountant, adj. [acáuntant]
Responsable.
Nananagot.
Accountant, n. [acáuntant]
Contador.
Tagabilang.
Accoutre, v. [acúter]
Aviar, equipar.
Humandâ, gumayak.
Accoutrements, n. [acúterments]
Avío, equipaje.
Gayak, daladalahan, báon.
Accredit, v. [acrédit]
Dar crédito, acreditar.
Magbigay ng̃ crédito, magbigay-dang̃al, magkatiwalà.
Accredited, part. pas. [acrédited]
Acreditado.
Kilala, pinagkakatiwalaan.
Accrue, v. [acrú]
Acrecentar, resultar.
Magdagdag, mangyari, pagkálabasan.
Accumulate, v. [akiúmiulet]
Acumular.
Magbunton, magsalansan.
Accumulation, n. [akiúmiulecion]
Acumulacion.
Bunton, pagkakadagandagán, salansan.
Accuracy, n. [ákiurasi]
Cuidado, exactitud, esmero.
Ing̃at, ganap, linis.
Accurate, adj. [ákiuret]
Exacto, acabado.
Ganap, lubos, wagas.
Accurse, v. [akérs]
Maldecir.
Sumumpâ, tumung̃ayaw, manung̃ayaw, lumait.
Accursed, [akérst]
Maldito, maldecido.
Sinumpâ, nilait, tinung̃ayaw.
Accusation, n. [akiúsecion]
Acusacion, cargo.
Sumbong, bintang; paratang.
Accusable, adj. [akiúsabl]
Culpable, reo.
Maisusumbong, salarín.
Accuse, v. [akiús]
Acusar, denunciar.
Magsumbong, magsakdal.
Accustom, v. [akástom]
Acostumbrar.
Maugalian, masanay, mamihasa, mahirati.
Accustomed, adj. [akástomd]
Acostumbrado, usual.
Hirati, bihasa, sanáy, datihan.
Ace, n. [es]
As.
Alás.
Acerbity, n. [asérbiti]
Amargura.
Kapaitan, kasaklapan.
Ache, n. [e’k]
Dolor continuo.
Sakít, anták, kirót, hapdî.
Ache, v. [e’k]
Doler.
Sumakít, umantak, kumirot, humapdî.
Achieve, v. [achív]
Ejecutar, obtener.
Yumarì, magtamó.
Achievement, n. [achívment]
Ejecucion.
Pagyarì.
Aching, n. [éking]
Dolor, desasociego.
Pagsakit, pag-antak.
Acid, adj. [ácid]
Ácido, agrio.
Maasim.
Acid, n. [ácid]
Accido.
Áksido.
Acidity, n. [asíditi]
Acedía, acidez.
Asim, kaasiman.
Acknowledge, v. [acnóledch]
Reconocer, confesar.
Kumilala, magpahayag.
Acknowledgement, n. [acnóledchment]
Reconocimiento.
Pagkilala.
Acme, n. [ácmi]
Cima, colmo; zenit.
Taluktok, kataastaasang dako; ang lang̃it na tapát sa ating ulo.
Acolite, n. [acólit]
Acólito.
Sakristan.
Acorn, n. [ácorn]
Bellota.
Bung̃a, ensina.
Acoustic, adj. [acaústic]
Acústico.
Nanukol sa ting̃ig.
Acoustics, n. [acaústics]
Acustica.
Karunung̃an sa ting̃ig at pakikinig.
Acquaint, v. [acuént]
Informar, advertir.
Magbigay-alam, magbigay-páuna.
Acquaintance, n. [acuéntans]
Conocimiento.
Pagkakilala.
Acquainted, part. [acuénted]
Conocido.
Kakilala, kilala.
Acquiesce, v. [acuést]
Someterse, consentir.
Makiayon, pumayag.
Acquiescence, n. [acuiésens]
Acquiesencia, consentimiento.
Pakikiayon, pagpayag.
Acquiescent, adj. [acuiésent]
Condescendiente, conforme.
Sang-ayon, payag.
Acquire, v. [acuáir]
Adquirir.
Magkamít; magtaglay, magtamó, magkaroon.
Acquirement, n. [acuaírment]
Adquisicion.
Pagkakamit, pagtataglay, pagkakaroon.
Acquit, v. [acuít]
Libertar, absolver.
Magpalayà, magpakawalâ, magpatawad.
Acquital, n. [acuítal]
Absolucion.
Patawad.
Acre, n. [éker]
Acre.
Sukat ng̃ lupà na may 123 bara at 3 dangkal ang haba at 49½ bara ang lapad.
Acrid, adj. [ácrid]
Acre, mordaz.
Maanghang, naninigid.
Acrimony, n. [ácrimoni]
Acrimonia.
Anghang.
Acrobat, n. [acróbat]
Acróbata.
Sirkero.
Across, adv. [Acrós]
De traves, de una parte á otra.
Patawíd, sa kabilâ.
Act, v. [act]
Hacer, obrar, representar.
Gumawâ, lumabas (sa dulaan) ó mag-artista.
Act, n. [act]
Hecho, accion, acto.
Gawâ, yarì, yugtô.
Action, n. [áccien]
Accion.
Gawâ, kilos, galaw.
Actionable, adj. [áccienebl]
Punible, criminal.
Maparurusahan, salarín.
Active, adj. [áctiv]
Activo, diligente.
Masikap, mabisà.
Actor, n. [áctor]
Actor.
Ang gumagawâ; lumalabas (sa dúlaan).
Actress, n. [áctres]
Actriz.
Babaing lumalabas (sa dulaan).
Actual, adj. [ácchual]
Actual.
Kasalukuyan.
Actuate, v. [ácchiuet]
Incitar, animar.
Mag-udyok, magbuyó; magsagawâ.
Acumen, n. [akiúmen]
Perspicacia.
Katalasan ng̃ isip.
Acute, adj. [akiút]
Agudo, ingenioso.
Matulis, matalinò.
